(image)

Rachunek prawdopodobieństwa 1, 2

18.2 Nadzieja matematyczna i macierz kowariancji

Niech \(X:\Omega \str \rn \) będzie wektorem losowym. Czyli

\[ X = \left [\begin {array}{l} X_1\\ X_2 \\ \vdots \\X_n \end {array} \right ], \]

gdzie \(X_i\) są zmiennymi losowymi.

Określamy nadzieję matematyczną oraz kowariancję wektora losowego:

  • Definicja – 18.4

    \[ \mu = E(X) = \left [\begin {array}{l} E(X_1)\\ E(X_2) \\ \vdots \\ E(X_n) \end {array} \right ], \ \ \Sigma = cov(X) = \left [\begin {array}{lll} cov(X_1,X_1) & \dots & cov(X_1,X_n) \\ \dots & \dots & \dots \\ \dots & \dots & \dots \\ cov(X_n,X_1) & \dots & cov(X_n,X_n) \end {array} \right ]. \]

Przypominamy: \(\di cov(X_i,X_j) = E((X_i - E(X_i))\cdot (X_j- E(X_j)))\). Mamy więc natychmiast:

\[ \Sigma = \Sigma ^T. \]

  • Twierdzenie – 18.5 \(A \in M(m,n), b \in \r ^m,\ \ W = AX +b \imp \)

    \[ E(W) = AE(X) + b, \ \ \ \ \ cov(W) = A\,cov(X)\,A^T.\]

Dowód. (ćwiczenie).   

  • Twierdzenie – 18.6 Dla każdego \(a \in \rn \) \(a^Tcov(X) a\ge 0\), czyli \(cov(X) \ge 0\).

Dowód. Niech \(a \in \rn \). Określamy zmienną losową: \(W = a^TX\).

Jej wariancja \(D^2(W) \ge 0\). Ale: \(D^2(W) = cov(W) = a^Tcov(X)a\).   \(\Box \)

  • Twierdzenie – 18.7 Jeżeli \(X\) ma rozkład ciągły, to dla każdego \(a \in \rn \setminus \{0\} \) \(a^Tcov(X) a > 0\), czyli \(cov(X) > 0\).

Dowód. Nie wprost.

Niech \(a \in \rn \setminus \{0\}\) będzie takie, że \(a^T cov(X) a = 0\). Niech jak poprzednio \(W = a^TX\).

Ponieważ \(D^2(W) = 0\), to \(W\) jest stała p.w. Czyli istnieje \(c \in \rn \), takie, że \(P(W= c) =1\). Wtedy jednak \(P(a^TX = c) = 1\). Czyli \(P(X \in M) =1\), gdzie \(M = \{y \in \rn : a^Ty = c\}\) jest przestrzenią afiniczną, dim \(M = n-1\). Ale to prawdopodobieństwo można też inaczej obliczyć, gdyż \(X\) ma gęstość, powiedzmy \(f: \rn \str \r \). Mianowicie:

\(\di P(X \in M) = \int _M f\,dx = 0\), gdyż miara Lebesgue’a każdej właściwej podprzestrzeni afinicznej równa się zeru.   \(\Box \)